Beyin yuxu əsnasında zaman və məkanı aşaraq bəzi mesajlar ala bilir. Bu da bizə yuxular halında əks olunur. Aşağıdakı yazıda, xəbərçi yuxularla bağlı maraqlı nümunələr tapmışam. Ümid varam ki, xoşunuza gələcək.
1947-ci ildə səhər Ray Robinson birdən diksinərək oyandı. O gün Jimmy Doyl ilə ağır çəkidə çempionatı yarışı edəcəkdi. Həmin gecə gördüyü yuxu açıq bir xəbər xüsusiyyətini daşıyırdı. Yuxusunu belə izah edir:
"Doyl ilə birlikdə rinqdə idim, hədəfi olan bir neçə yumruqla onu sarsıtmıştım, donuq baxışlarla bir müddət səndələdikdən sonra yerə yığıldı. Mənsə nə etmək lazım olduğunu başa düşmədim. Çaş-baş qalmışdım. Hakim 10-a qədər saymaq üçün rəqibimə yaxınlaşdı. Doyl isə hərəkətsiz uzanmışdı. Tamaşaçılar qışqırırdılar: "Öldü ...
Öldü ..." "
Robinson gördüyü bu yuxu üzündən dəhşətə qapılmışdı. Məşqçisi Corc Ginford və Menecerlər Lam Atkins isə belə bir hadisənin axmaqlıqdan başqa bir şey olmadığını söyləyirdilər. Atkins, "Gülünc olma" deyirdi. "Yuxular reallaşmaz, əgər yuxular həyata keçsə idi çoxdan milyoner olardım." Robinson qərarından imtina edəcək kimi görünmürdü. Son anda çağırılan rahib onu nəhayət ki, rinqə çıxmağa razı saldı.
Yuxu reallaşır
Eyni günün axşamı, çempion ilə rəqibi 7 raunt döyüşür. 8-çi rauntda Robinson rəqibinin bir boşluğunu tutur: Doylsinin mədəsinə və üzünə vurduğu iki yumuruqla keyləşdirdikdən sonra, çənəsinə endirdiyi sol kroşe ilə yerə sərir. Doyl, aşan bir ağac kimi yerə yığılır və başı döşəməyə möhkəm dəyir. Robinson ayaqda dayanırdı və eynilə yuxuda olduğu kimi ona baxırdı. Hakim 4 'ə qədər saydıqda Doyl sanki tapılması qeyri-mümkün bir şeyi axtarmaq üçün tərpənir və təkrar yerə yıxılır. Boksçu, səhəri gün günortadan sonra ölür.
Mesajı kim verir?
Bunun bənzər bir çox hekayə, keçmiş zamanlardan bəri xalq dilinə keçmişdir. Buna baxmayaraq yatan beynin ağla sığmaz teatrında yuxunu görənin həm tamaşaçı, həm də aktyor olması, bütünün yalnız tək bir görünüşüdür. Yaddaşdan dərin təsir edən yuxular, yaddaşdan çox daha kənar mənalar daşıyırlar. Hadisələr gerçək xarici məkanlarda meydana gəlməsinə baxmayaraq, çox vaxt gələcəyə istiqamətli məlumatlar ortaya qoyurlar. Xəyal gücünə bağlı yuxular. oyanıqlıq halında reallaşan xəyallara nəzərən olduqca nəzarətsiz və romantik təzyiq ilə yüklü olduqlarından, daha canlı görünürlər. Gündəlik reallıqlara hər nə qədər uymasalar da, qəribə bir şəkildə çox vaxt həqiqəti yansıtırlar. Elə isə insanların yuxularını iş olaraq xarakterizə etmələri təbiidir. Yaxşı bu mesaj haradan gəlir? Bizdən mi? Başqa ağıllardan mi? Tanrılardan mı? Ölülərdən mi? Hər şeydən əhəmiyyətlisi odur ki, qaynağı nə olursa olsun, bu mesajları ən yaxşı şəkildə necə şərh etmək olar? Tarix bu mövzuda nümunələrlə doludur: Yuxularında misra-misra şeir yazan şairlər, mövzu quran yazarlar, melodiya tutan musiqiçilər, gerçəkləri kəşf edən elm adamları, oyanıqlıq halında çata bilmədikləri məlumatlar əldə ediblər. Nəticə olaraq, ətrafda şüursuz xəyal gücü ilə düşüncə sintezi olan yuxular, çox dəfə orijinal bir hücum təşkil etməkdədir.
Tarix boyunca, bir çox məşhur dövlət adamları, xəbərçi yuxulardan təsirləniblər. Hitler, 1. Dünya Müharibəsi əsnasında bir çavuş ikən, yuxusunda yaralandığını görmüşdü, həqiqətən də ertəsi gün yaralandı. Ers-hersoq Ferdinand və Abraham Lincoln, ölümlərinin bir sui-qəsdlə olacağının yuxusunu əvvəldən görmüşlər. Jül Sezara isə, arvadı Calpurnia, öldürüləcəyini yuxusunda gördüyünü və senata getməməsini söyləmişdi.
Roman yazdıran yuxu
Müəllif Robert Luis Stevenson, ədəbi bir çox əsərini oyanıqlıq halı ilə yuxu arasında aktiv əlaqəyə borclu olduğunu söyləyir: Bir gecə əvvəl gördüyü yuxunu ertəsi gecə qaldığı yerdən görməyə davam edərək, mövzularda bir davamlılıq meydana gətirə, yaşamaq üçün pul qazanması lazım istədiyi kimi hekayələrin mövzularını yuxularında görə bildiyini ifadə edir. Doktor Jekyll və Mr. Hyde'ın Qəribə hadisəsi də, gördüyü yuxuların birində ortaya çıxmışdır. Müəllif bunun üzərinə insanı gəmirən cüt şəxsiyyət quruluşu ilə əlaqədar o iti duyğunu şərhə çalışan bir tema meydana gətirməyi uzun müddət sınadığını yazmışdır. Sanki əmr almışçasına xüsusilə Hyde'ın, tərəfdarları qarşısında bir toz udaraq dəyişməyə uğradığı səhnəni göstərən Stevenson'ın şüuraltı romanı yaratmışdır.
Başa düşülməsi çətin
Yazdığı üzvi kimya əsəri ilə əlaqədar mövzu araşdıran bir elm adamı isə, bir gecə fövqəladə bır ilhamla oyanmışdı: "Cavab axtaran on iki ədəd yataq başlığı" Filosof William Ceyms də bir gecə yataqdan atılaraq dərhal yazıya keçirdiyi bir dördlüklə nəhayət kainatın sirrini çözdüğünə inanmışdı. Dördlük, belə idi:
"Higamus, Hogame. (Qadınlar monogam-dır). Hogamus, Higami. (Kişilər poligamdır).
'Görəsən bu cür yuxular, yuxunu görənin öz-özünə göndərdiyi mesajlar vardırmı? Hal-hazırda bu nəzəriyyə, şübhəsiz, əksəriyyət tərəfindən etibarlı sayılır. Necə ki zehinin sərhədləri xaricində bir romanın yazıla ya da elmi bir sirrin həlli başa düşülməsi çətin bir hadisədir. Ancaq ətrafda gələcəklə əlaqədar məlumatlar söz olduğunda, problem daha da çıxılmaza girir. Əgər bu cür yuxular həqiqətən reallaşsa, yuxunu görən adamın zehinində xarici təsirlərin olması məntiqli gələ bilər.
Yuxusuna qəzetdə rast gəlir
İngilis havacılığının qabaqcılı aeroonetik mühəndisi J. W. Dunne mədəni və etibarlı bir insan idi. Dunne, gələcəklə əlaqədar bir çox yuxu gördüyünü iddia edirdi. İngilis-Boer savaşında Cənubi Afrikada alayı ilə birlikdə düşərgə qurduğu zaman sonradan böyük əks-səda oyandıracaq olan kitabında hekayələndirəcəyi bir yuxu görmüşdür. Bu yuxuda bir təpə üzərində olarkən lava fışqırmaq üzrə olan bir yanardağa dəhşətlə baxırdı. Ətrafındakı zəmindən davamlı buxar çıxmaqda idi. Daha sonra Dunne, yaxınlarda olan bir adadakı Fransız səlahiyyətlilərinə, çətində olan 4.000 adama kömək üçün gəmilər göndərmələri lazım olduğunu söyləyirdi. Oyandığı zaman hələ yalvarmağa davam etməkdə idi. Sonradan düşərgəyə gələn İngilis qəzetlərində, Dunnedən gördüyü yuxunu xatırladan bir xəbərolduğunu gördü. Daily Telegraph, xəbəri böyük başlıqlarla "Martinika'da qorxunc bir yanardağ partlaması" şəklində sübut. Xəbər başlığında, Fransız Antil adalarının birində bir yanardağ partlaması nəticəsində 40.000 adamın ölümünə gətirib çıxardığı yazılmışdı. Yəni Dunnedən yuxusundakı rəqəmə bir sıfır daha əlavə olunurdu. Təbii, sağ qalanlar dəniz yolu ilə azad edilib.
Yuxu, şüuraltına dərin təsir edər. Hadisələr, çox vaxt gerçək məkanlarda meydana gəlməsinə baxmayaraq, gələcəyə istiqamətli məlumatlar ortaya qoyurlar. Maraqlıdır, bir çox yuxu gündəlik reallıqlara uyğun deyildirlər amma əslində gerçəkləri əks etdirərlər.
Qəzetlərdən mi təsirlənir?
Dostları tərəfindən məlumatlı, sağlam düşüncəli və ağıllı biri olaraq bilinən Dunne, kitabında buna bənzər bir çox hadisə izah etməkdədir. Yenə bir gecə yuxusunda, Sudanın Hartum yaxınlarında özünə doğru gələn əldən düşmüş 3 adam görür. Soruşduğu suallara cavab alarq, özlərinin gəzərək kənddən gəldiklərini, içlərindən birinin səfər zamanı qızdırma üzündən ölüm təhlükəsi keçirdiyini söyləyirlər. Ertəsi səhər Daily Telegraph'da, Dunne, Qahirəyə yeni gələn bir İngilis sefiriyle əlaqədar xəbəri oxuyur. Səfər zamanı aralarından birinin hummadan öldüyü yazılmışdır. Halbuki Dunne hadisədən əvvəl səfər haqqında heç bir şey bilmirdi. Bir başqa zaman isə, Şotlandiyanın Forth Bridge yaxınlarında bir qatarın relslərdən çıxıb uçuruma düşdüyünü yuxusunda görür. Bu səfər "Uçan Şotlandiyalı" adındakı məşhur qatarın, Forth Bridge-ə təxminən 20 kilometr məsafədə bir yerdə uçuruma düşdüyü hadisəsini, görüdüyü yuxudan bir neçə ay sonra baş vermişdir.
Bəzi şübhəçi kəslər, Dunnedən qəzetlərdəki xəbərləri oxuyaraq, bənzər növdəki hadisələri yuxusunda gördüyünə özünü inandırdığını iddia etdilər. Hətta özündən gördüyü yuxuları Daily Telegraph müxbirlərindən telepatiya yolu ilə alıb almadığını da soruşdular. Dunne bu iddia üzərində ciddi bir şəkildə düşündü. Ancaq, bu fərziyyəni qəbul etsə də, əslində, gələcəyi xəbər edən yuxuların varlığına inanırdı. Öz deyimilə, bunu sübut etmək üçün görülən yuxuları təlqinlə xatırlamağa çalışıb bir kənara yazmaq kafi idi. Bu nəzəriyyəsini araşdırmaq üçün daha sonra edilən təcrübələr, qəti bir nəticəyə çatdıra bilməmişdi.
Carl Gustav Jung, yuxuların fantastik bir simvolizm dünyası ilə şərh olunması lazım olduğunu söyləyirdi.
Bir kabusu simvollaşdırma edən bir illüziya. Kabuslar, çox vaxt qorxularımızdan doğmaktadırlar (altda).
Pis xəbərlər daha sıx olur
Görəsən gələcəyi xəbər verən yuxular nə üçün davamlı ölüm və fəlakət mövzusundadır? Bəlkə də tük ürpərdici və fövqəladə yuxular ağlımızda daha qalıcı olurlar. Məsələn, 17. əsrin Fransız teatr oyunçusu Champesle, yuxusunda, ölmüş olan anasının, üzərinə əyildiyini görür. Bu ssenarinin öz ölümü ilə əlaqədar olduğunu birdən başa düşən aktyor, yuxusunu yoldaşlarına izah edir və öz cənazə mərasimini hazırlatdırır. Ayin bitincə, kilsədən çıxar və ölər.
Anaların, yuxu yolu ilə, xəstə ya da ölmək üzrə olan oğullarından qəbul etdikləri təəccüblü mesajlardan söz edən hekayələrin çoxluğu gözə dəyməkdədir.1884-ci ildə, Şimali Gallerdə Bangorlu Qadın Morris Griffith, Psixiki Araşdırmalar Dərnəyinə yuxularından birini izah edir. Bu yuxuda, 13 il əvvəl o zamanlar Cənubi Afrika 'da olan oğlunu ağır xəstə olaraq görmüş və həyəcanla oyanmışdı. Oğlu yuxusunda özünü çağırırdı. Qadın Morris, belə izah edir: "Ertəsi gün boyunca, sıx bir depressiya yaşadım. Şikəst olan ərimi üzməmək üçün özünə bu yuxumdan söz açmadım. Qəribə bir şəkildə o da qəmli görünürdü və gün boyunca hər ikimiz də ağzımıza tək bir loxma almadıq. "Sonunda ərim masadan şiddətlə qalxaraq. "Nə olursa olsun, oğlum evə dönməlidir' dedi." Ertəsi gün oğullarından bir məktub gəlmişdi. Bu məktubda özünün şiddətli bir qızdırma keçirdiyini, ancaq indi daha yaxşı olduğunu yazırdı. Aradan iki ay keçdikdə, ikinci bir məktub gəldi və Qadın Morrisin yuxunu gördüyü o gecə oğlunun vəfat etdiyini öyrəndilər. Bu hadisə xəbərçi yuxulara yaxşı bir nümunə təşkil edir.
Qəbilənin qoruyucu sehri: Yuxuların analizi
Malaysia'nın dağlıq meşələrində yaşayan Seno xalqının ətrafında döyüşçü qəbilələr yaşayırdılar və bu vəhşi qonşuları tərəfindən narahat edilirdilər. Səbəb olduqca maraqlı idi. Bu xalq o qədər sülhsevər idi ki, ağla ilk olaraq qoruyucu bir sehr sahibi olduqları gəlir. Doğru da sayıla bilər. Çünki həyatları, yuxular və şərhləri üzərində qurulmuş bir fəlsəfə ehtiva edir.
Yuxular, Seno xalqının həyatlarındakı ən əhəmiyyətli hadisələri və anlıq qərarları istiqamətləndirən bir ünsür xüsusiyyəti daşıyır. Yuxuların yozulması, qəbilə xalqının ən əhəmiyyətli fəaliyyəti olaraq bilinir. Bir çox araşdırmaçının etdiyi araşdırmalar nəticəsində, bu xalqın ictimai həyatında zorakılığın və təcavüzkarlığın yeri olmadığı ortaya çıxır.
Həyatlarının ilk illərindən başlayaraq uşaqlar yuxularını izah etmək üçün təşviq edilirlər. Seno xalqının psixoloji və sosial sabitliyinin qaynağı olduğu sanılan digər bir hadisə də, yuxuları nəzarət altına ala bilmək üçün lazımlı texnikanın o yaşdakı uşaqlara aşılanmasıdır. Araşdırmaçı Patricia Garfield'e görə, bu texnikaların əsasında 3 qanun var: "Texnologiyaya qarşı qoyub ona hakim olmaq, zövqə doğru irəliləmək, müsbət nəticəyə çatmaq."
Təhlükəyə qarşı qoyub ona hakim olmaq prinsipi, yuxu görən adamın qorxularını məğlub etməsinə köməkçi olur. Məsələn, bir uşaq dəhşət içində yuxusunda pələngdən qaçdığını dərhal izah edir. Onalar ona yuxunu təkrar görməsini öyrədirlər, nail olduqları təqdirdə isə hücum qarşısından qaçmadan, pələngə qarşı birbaşa hücuma keçməsini deyilər. Lazım olduğu təqdirdə yuxusunda yoldaşlarından kömək istəyə bilər, amma əsla qaçmaması lazımdır. Bu yolla uşaq, kabusu quruluşçu bir özünə güvən dərsinə çevirməyi öyrənir.
İkinci qanun, yuxu görən adamın qorxusunu coşğuya çevirebilmekdədir; Yuxuda boşluğa doğru düşmək hissi, bir Seno üçün sərbəst və sarhoşça bir uçuş hissinə dönüşebilmekdədir. Bu qayda xüsusilə cinsi doyumu cəsarətləndirməkdədir.
Senoililer, şuuraltının fantaziyalarını təbii olaraq qəbul etməyə başladıqları andan etibarən, yuxuları "mən" i təşkil edən vahidlərin müxtəlif vəziyyətlərinin əks olunması olaraq xarakterizə etməkdədir. Yuxu anında adam tək olmalıdır. Heç bir hərəkət qadağan deyil. Bu şəkildə, basdırılmış olan bütün xəbərdarlıqlar tam mənasıyla azadlığa çatır.Üçüncü prinsip, yuxu görən adamın, pis vəziyyətləri öz adına üstünlüyə çevirməsinə köməkçi olar. Əgər yuxusunda düşmən tərəfindən yaralandıysa, ondan bir az daha güc azaltdığını düşünərək rahatlaya bilər. Psixoloqlar və psixiatrlar günümüzün müasir insanının yuxularını Senoililer kimi manipulyasiya edərək həyat formasını dəyişdirə bilər mövzusunda müzakirələr edirlər.
Bu nəzəriyyənin müdafiəçilərindən Kaliforniyalı psixoloq Eric Greenleaf, Senoililerin texnikasını istifadə edən bir yuxu laboratoriyası qurmuşdur. Yuxu görənlər burada bir-birlərinə kömək edərək ən qorxunc kabuslar qarşısında sakit bir rəftar göstərməyi öyrənirlər. Əgər bu texnikaların insanların qorxularını məğlub etməyə kömək edə biləcək nəticəsini ortaya qoya bilsə, onda yuxular həqiqətən müasir insanın can dərmanı ola bilər.
.png)
